Tetris เกมที่ช่วยป้องกันสมองเสื่อมในคนสูงวัย

หลายคนอาจจะรู้จัก และเคยเล่น เกม Tetris (เตตริส) โดยเป็นเกมฝึกการแก้ปัญหาจัดเรียงตัวบล็อก 4 ชิ้นที่หล่นลงมา เพื่อจัดเรียงให้เป็นแถว เกมนี้สร้างขึ้นมาโดย Alexey Pajitnov นักออกแบบเกมชาวรัสเซีย และถือเป็นหนึ่งในเกมที่มีการนำมา ทำซ้ำมากที่สุดในโลก ไม่ว่าจะเป็นบนเครื่องเล่นวิดีโอเกม เครื่องเล่นเกมแบบพกพา หรือแม่แต่เกมบนสมาร์ทโฟน แต่ใครจะไปรู้ว่าเกมที่ถูกสร้างขึ้นมาตั้งแต่ปี 1984 หรือเมื่อ 41 ปีที่แล้ว โดยเน้นเรื่องของความสนุกสนานในตอนนั้นแต่ปัจจุบันกลายเป็นเกมที่ขึ้นชื่อว่าสามารถช่วย “ป้องกันสมองเสื่อมในคนสูงอายุ” ได้

เกม Tetris กับการป้องกันภาวะสมองเสื่อม

ภาวะสมองเสื่อม (Dementia) เช่น โรคอัลไซเมอร์ มักเกิดขึ้นเมื่ออายุมากขึ้น แต่การคงความกระฉับกระเฉงทางจิตใจอาจช่วยชะลอ หรือป้องกันการเสื่อมถอยนี้ได้ หลักการ “use it or lose it” หรือ “ถ้าไม่ใช้ก็จะสูญเสียไป” ถูกหยิบยกขึ้นมาอธิบายว่าการที่คนสูงอายุได้ฝึกสมองสม่ำเสมอ เช่น การเล่นเกมTetris จะช่วยรักษาความสามารถของสมองไว้ได้นานขึ้น นักประสาทวิทยาอย่าง Dr.Richard Haier ได้กล่าวว่า “ในอดีตถึงแม้ยังไม่มีงานวิจัยโดยตรงในคนสูงวัย แต่เขาเชื่อว่า “Tetris เป็นการออกกำลังสมองที่ดี และมันก็เป็นจริงเมื่อมีการวิจัยออกมาในปัจจุบัน”

เกม Tetris มีผลต่อสมองผู้สูงวัย และป้องกันสมองเสื่อมได้อย่างไร

งานวิจัยในรอบหลายปีที่ผ่านมามากมายสนับสนุนแนวคิดว่า “การทำกิจกรรมกระตุ้นสมอง รวมถึงการเล่นเกมเชิงปัญญา เป็นประจำ สามารถช่วยลดความเสี่ยงหรือชะลอการเกิดภาวะสมองเสื่อมได้”  อย่างเช่น งานวิจัย Bronx Aging Study (Hall et al., 2009) การติดตามคนสูงอายุจำนวน 488 คน (อายุ 75-85 ปี) เป็นเวลา 10 ปี พบว่า “คนที่ทำกิจกรรมฝึกสมองเป็นงานอดิเรกเป็นประจำ เช่น เล่นไพ่ แก้ปริศนาอักษรไขว้ วาดภาพ มีอัตราการเสื่อมของความจำช้าลงอย่างมีนัยสำคัญ เมื่อเทียบกับผู้ที่ไม่ค่อยทำกิจกรรมเหล่านี้”

1. การเล่นเกม Tetris ส่งผลให้สมองประมวลผลได้ดีขึ้น จากผลการสแกนสมองพบว่า ผู้สูงอายุที่เล่นเกม Tetris จะมีความหนาของผิวสมอง (Cortical thickness) เพิ่มขึ้น และสมองทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้นเมื่อเทียบกับกลุ่มที่ไม่ได้เล่นเกม จึงทำให้ระบบสมองสามารถประมวลผลข้อมูลได้ดีขึ้นเมื่อฝึกเล่นเกมนี้อย่างต่อเนื่อง อีกทั้งยังส่งผลดีในด้านความคิดเชิงตรรกะ การแก้ปัญหา และการประมวลผลภาษาอีกด้วย
2. การเล่นเกม Tetris ช่วยให้การตอบสนองเร็วขึ้น จากการทดลองของประเทศเนเธอร์แลนด์ พบว่า ผู้สูงอายุ (อายุเฉลี่ยประมาณ 76 ปี) ที่เล่นเกม Super Tetris ด้วยเครื่องเล่นเกม Nintendo เป็นเวลา 5 ชั่วโมงต่อสัปดาห์ เป็นระยะเวลาติดต่อกัน 5 สัปดาห์ มีความเร็วในการตอบสนอง (Reaction time) มากขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ เมื่อเทียบกับกลุ่มที่ไม่ได้เล่น
3. การเล่นเกม Tetris ทำให้อารมณ์ดีมากขึ้น จากการศึกษาพบว่า กลุ่มผู้สูงอายุที่เล่นเกม Tetris เป็นประจำมีภาวะอารมณ์ที่ดีขึ้นและมีความกระปรี้กระเปร่ามากกว่าผุ้สูงอายุที่ไม่ได้เล่นเกมเลย

อย่างไรก็ตาม ถึงแม้ว่า “การรักษาสมองให้แอคทีฟอยู่เสมอด้วยเกมฝึกสมองหรือกิจกรรมทางปัญญา เช่น การเล่น Tetris อาจมีส่วนช่วยลดความเสี่ยงของภาวะสมองเสื่อมหรือชะลอการเสื่อมของสมองเมื่ออายุมากขึ้นได้” แต่การดูแลสุขภาพสมองของคนสูงอายุอื่นๆ ก็ควรจะต้องทำควบคู่กันไปด้วย ไม่ว่าจะเป็น

• การออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ เพื่อช่วยกระตุ้นการไหลเวียนของเลือดและออกซิเจนไปยังสมอง ​
• การกินอาหารที่มีประโยชน์ เน้นผักใบเขียว ผลไม้สด ธัญพืช และไขมันดีจากปลาเพื่อให้ได้ Omega-3 ไปบำรุงสมอง
• การนอนหลับพักผ่อนอย่างเพียงพอ 7-9 ชั่วโมงต่อวัน เพื่อช่วยฟื้นฟูสมอง และส่งเสริมความจำ ​
• การจัดการความเครียดอย่างเหมาะสม รวมถึงควรเลิกสูบบุหรี่ และจำกัดการดื่มแอลกอฮอล์

การบำรุงสมองด้วยสารอาหารที่มีประโยชน์ต่อสมองและระบบประสาท ไม่ว่าจะเป็น DHA ที่มีส่วนช่วยเสริมสร้างการเรียนรู้ ฟื้นฟูเซลล์สมอง และป้องกันความเสื่อมของสมอง หรือ เลซิติน สารอาหารที่มีส่วนช่วยบำรุงสมอง เสริมความจำ และป้องกันสมองเสื่อม รวมไปถึง สารสกัดจากใบแปะก๊วย ที่จะช่วยเพิ่มการไหลเวียนเลือด ช่วยส่งเสริมการฟื้นฟูความจำโดยเฉพาะคนที่เป็นโรคอัลไซเมอร์ โดยอาจเลือกรับประทานสารอาหารทั้ง 3 ชนิดนี้ร่วมกันจะช่วยให้การทำงานของสมองและระบบประสาททำงานได้ดีขึ้น โดยสามารถปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อนรับประทาน

📌 สนใจข่าวสารสุขภาพเพิ่มเติมและสอบถามผู้เชี่ยวชาญของ 𝐌𝐄𝐆𝐀 𝐖𝐞 𝐜𝐚𝐫𝐞 ได้ที่ 𝐋𝐢𝐧𝐞@ : @𝐦𝐞𝐠𝐚𝐰𝐞𝐜𝐚𝐫𝐞 หรือ คลิก